ROSA (RAPID OFFFİCE STRAIN ASSESSMENT)

Ofis ergonomisi

Amaç : Ofislerde bulunan Ofis Ergonomi istasyonlarının Ofis Ergonomisi Riskleri yönünden incelenerek iyileştirme önerilerinin oluşturulması.

Uygulanan Metodoloji: ROSA (Rapid Offfice Strain Assessment) metodu

Çalışma sırasında uygulanan süreç: Dr.Hasan Hüseyin Tokgöz Şirket Merkezinizde Ofis Ergonomisi Eğitimini verecektir. İşletme hakkında bilgi aınacaktır. Ayrıca ortam gözetimi raporu hakkında işletmeden bilgi alınacaktır.

Eğitim sonunda Cornell Kas İskelet Sistemi Rahatsızlığı Taraması (CMDQ) Anketi düzenlenerek mevcut ağrı haritasını çıkarılacaktır. Kamera kaydı, fotoğraf çekimi yapılacaktır.
Ofislerde Ergonomi İstasyonlarında çalışan personellere Cornell Kas İskelet Sistemi Rahatsızlığı Taraması
(CMDQ) Anketi ile ilgili soruların olduğu anket düzenlenecektir.
Ziyaret süresince işletmeden alınan Kamera kaydı ve fotoğraf çekimleri incelenerek en zorlayıcı duruşlar
tespit edilerek ROSA rehberine göre Rosa skorlaması yapılacaktır.

İşletmeyle ortak belirlenecek Ofis Ergonomisi istasyonlarında Ofis Faaliyetinin olduğu bölgelerde ROSA (Rapid Offfice Strain Assessment ) metodu ile Hesaplamalar yapılarak iyileştirilmesi gereken bölgeler tespit edilecektir.
Cornell Kas İskelet Sistemi Rahatsızlığı Taraması (CMDQ) Anketi sonuçları, ROSA (Rapid Offfice Strain Assessment ) metodu ve Ergonomi İyileştirme önerileri raporlanarak Ergonomi Risk Analizi düzenlenecektir.

KULLANILACAK YÖNETMELİK VE METODOLOJİLER

1. ROSA (Rapid Offfice Strain Assessment ) metodu
2. İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği,
3. Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İsg Yönetmeliği
4. Cornell Kas İskelet Sistemi Rahatsızlığı Taraması (CMDQ) Anketi

Bu yöntemlerle, ofislerde kullanılan sandalye, monitör, klavye, fare ve telefonların çalışma duruşlarında ne
düzeyde bozukluklara yol açtığı ve bu bozuklukların vücutta hangi bölgelerde ne düzeyde rahatsızlık
oluşturduğu incelenecektir.

Bu amaçla, iki yöntemin verileri kullanılarak ikili lojistik regresyon analizi uygulanacak ve ofislerin risk düzeyleri ile ofis çalışanların kas-iskelet sistemlerinde hissettikleri rahatsızlıklar arasındaki ilişki incelenecektir. Ergonomik açıdan riskli durumlarda bulunan ofislerde çalışanların; boyun, omuz ve sırt bölgelerinde hissettikleri rahatsızlıkların yoğun klavye, fare, ekran ve telefon kullanımından kaynaklı ofis risk düzeyi ile önemli bir ilişkiye sahip oldukları tespit edileceltir.
Veri toplama aşamasında, ROSA gözlem formunu ve Cornell Anketini tek dokümanda birleştiren bir kayıt formu tasarlanmıştır. Dört bölümden oluşan veri kayıt formunun ilk üç bölümü Cornell Anketi soruları, son bölüm ise ROSA tekniği çerçevesinde değerlendirilen ofis ekipmanlarına ve bunları kullanım sürelerine ait bilgileri içermektedir.

Personele Cornell KİS Rahatsızlık Anketi uygulanmış ve bu personelin çalıştıkları ofisler de ROSA tekniği ile ergonomik açıdan değerlendirilecektir. Daha sonra personelin çeşitli vücut bölgelerindeki ağrı şikâyetlerinin ofisteki genel ergonomik risk durumu ile ne düzeyde ilişkili olduğunun tespiti için ikili lojistik regresyon analizi yapılacktır.

ROSA bir ofis çalışma ortamında risk faktörlerine maruziyeti ölçmek için tasarlanmış resim tabanlı duruş
kontrol listesidir RULA ve REBA gibi diğer resim tabanlı kontrol listeleri ve grafik puanlandırma
sistemlerinden sonra modellenmiştir.

ROSA sürecinin hedefi büyük ofis temelli organizasyonlarda öncelikli alanları belirlemek için bir tarama aracı olarak hizmet etmektir. Hızlı bir şekilde tipik ofis iş istasyonunun her bileşeni ile ilişkili riskleri ölçmek ve ilgili kullanıcıya bilgi verebilir. Ofis rahatsızlıklarının hızlı değerlendirmesi, ofis çalışmalarıyla ilgili rahatsızlık raporlarına dayalı değişim için bir ihtiyaçtır.

CMDQ anketlerinin doldurulmasının ardından bu anketleri dolduran çalışanların ofis şartları da ROSA tekniği ile incelenmiştir. Gözlemci bir değerlendirme sırasında ROSA formuna gözlemleri kaydeder. Gözlemci formda şekillerle belirtilen şekillerden gözlemlerine uygun olanları seçer ve uygun şekilde puanlandırma yapar. Ayrıca, ofis çalışanının ilgili ekipmanları kullanarak geçirdiği süre değerlerini ve ilgili ekipmanların yükseklik, derinlik gibi özelliklerinin ayarlanabilir olup olmadığını da dikkate alarak puanlandırmaya katar. Sandalye, ekran, klavye, fare, telefon ile ilgili puanlandırmalar yapıldıktan sonra bunların birbirleriyle etkileşim matrisleri aracılığıyla son risk değeri belirlenir. Risk değeri 5’ten daha büyük olan ofisler "yüksek riskli" olarak kabul edilir ve ofis ortamı için “İyileştirilme yapılması gerekmektedir” yorumu yapılır.

Sandalye Değerlendirmesi (Chair Assesment):ROSA tekniğinin ilk adımında ofiste kullanılansandalyenin
oturma yüzeyi yüksekliği ve derinliği incelenir. Ofis sandalyesinin yükseklik, oturma yüksekliği ve derinliği,
özellikleri gözlenerek Şekil 1’deki duruşlardan uygun olan seçilir ve o duruşun parantez içinde gösterilen
puanı alınır.
Örneğin soldan birinci sütundaki ilk pozisyon doğal konumu gösterir ve puanı 1’dir. Eğer koltuk yüksekliği
ayarlanabilir değilse puana +1 puan eklenir. Sandalyenin oturma derinliğinin duruşuna da bakılarak bir puan
belirlenir. Eğer oturma derinliği ayarlanabilir değilse +1 puan eklenir. Elde edilen iki puan toplanır ve puan
tablosunun dikey ekseninde bulunur. İkinci adımda sandalyenin kol dayanakları için duruş yine aşağıdaki
Şekil kullanılarak seçilir, karşılık gelen puan alınır ve dayanaklar ayarlanabilir değilse +1 puan eklenir.

Sandalyenin arka destek kısmı için de aynı şekilde puanlandırma yapılır ve iki puan toplanarak yatay eksende
bulunur. Sandalyenin yüksekliği ve oturma derinliğinin puanını yatay eksenden alarak kol dayanakları ve arka
destek kısmının puanını dikey eksenden alarak Şekildeki puan tablosundan sandalyenin ortak puanı bulunur.
Ofis çalışanın sandalyesinde geçirdiği süre bağlı olarak sandalyenin toplam skor puanını etkiler. Eğer çalışan
günde 1 saatten daha az veya 1 saatten fazla ama 30 dakikalık daha az aralıklarla otuyor ise -1 puan eklenir.
Günde 1 saatle 4 saat arasında veya 4 saatten fazla ama aralıklı olarak 30 dakika ile 1 saat arasında oturuyorsa
0 puan eklenir. Günde 4 saatten fazla veya aralıksız 1 saat otuyorsa +1 puan eklenir.

Ekran ve Telefon Değerlendirmesi (Monitor and Telephone Assesment) : Çalışmanın üçüncü adımında
Ekran ve Telefon kullanımı değerlendirilir. Aşağıda verilen pozisyonlar kullanılarak uygun puanlandırma
gözlemlere dayanılarak yapılır. Çalışanın duruşları tespit edilerek ekran puanı hesaplanır. Çalışanın ekranına
eğer ekrana arkadan güneş geliyorsa +1 puan eklenir ve doküman tutucu bulunmuyorsa +1 puan daha eklenir.
Süre etkisi ekran içinde geçerlidir eğer çalışan günde 1 saatten daha az veya 1 saatten fazla ama 30
dakikalık daha az aralıklarla ekranı kullanıyor ise -1 puan eklenir. Günde 1 saatle 4 saat arasında veya 4
saatten fazla ama aralıklı olarak 30 dakika ile 1 saat arasında kullanıyorsa puan eklenmez. Günde 4 saatten
fazla veya aralıksız 1 saat kullanıyorsa +1 puan eklenir. Ekranın toplam puanı elde edilmiş olur ve yatay
eksende bulunur.
Benzer durum telefon kullanımı için de geçerlidir. Eğer çalışan; günde 1 saatten daha az veya 1 saatten fazla
ama 30 dakikalık daha az aralıklarla telefon kullanıyor ise -1 puan eklenir. Günde 1 saatle 4 saat arasında veya
4 saatten fazla ama aralıklı olarak 30 dakika ile 1 saat arasında kullanıyorsa 0 puan eklenir. Günde 4 saatten
fazla veya aralıksız 1 saat kullanıyorsa +1 puan eklenir.

Telefonun toplam puanı elde edilmiş olur ve dikey eksende bulunur.
İki puanın puan Şekil 4’deki tablosundan değeri bulunur, telefon ve ekran puanı olarak değer alır.

Klavye ve Fare Değerlendirmesi (Keyboard and Mouse Assesment) : Dördüncü adımda klavye ve fare
değerlendirilir. Şekildeki resimlere dayanılarak gözlenen şartlar puanlandırılır.
Eğer çalışan günde 1 saatten daha az veya 1 saatten fazla ama 30 dakikalık daha az aralıklarla klavye
kullanıyor ise 1 puan çıkarılır. Günde 1 saatle 4 saat arasında veya 4 saatten fazla ama aralıklı olarak 30
dakika ile 1 saat arasında kullanıyorsa 0 puan eklenir. Günde 4 saatten fazla veya aralıksız 1 saat kullanıyorsa
+1 puan eklenir. Klavyenin toplam puanı elde edilmiş olur ve yatay eksende bulunur.
Fare kullanım süreleri de puana etki eder. Eğer çalışan günde 1 saatten daha az veya 1 saatten fazla ama 30
dakikalık daha az aralıklarla fare kullanıyor ise -1 puan eklenir. Günde 1 saatle 4 saat arasında veya 4 saatten
fazla ama aralıklı olarak 30 dakika ile 1 saat arasında kullanıyorsa 0 puan eklenir. Günde 4 saatten fazla veya
aralıksız 1 saat kullanıyorsa +1 puan eklenir. Farenin toplam puanı elde edilmiş olur ve dikey eksende
bulunur. İki puanın puan tablosundan değeri bulunur, klavye ve farenin puanı olarak değer alır.

TOKGÖZ İŞSAĞLIĞI EĞİTİM DANIŞMANLIK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ © 2009 Tokgozgroup.com